Letnia Szkoła Mikroskopii Optycznej 2015

Dla Profesjonalistów i Zaawansowanych Amatorów

Rynia 25 – 28 czerwca 2015

Już po raz kolejny, w miejscowości Rynia w Wojskowym Domu Wypoczynkowym, odbyła się Letnia Szkoła Mikroskopii Optycznej. Tym razem spotkaliśmy się w wyjątkowo dużym gronie, w LSMO wzięło łącznie udział 37 uczestników z całej Polski.



Program zajęć był wyjątkowo bogaty. Choć warsztaty z wykładami trwały od rana do późnego wieczora, większość uczestników brała aktywny udział we wszystkich z nich. Warsztaty dały też każdemu możliwość wymiany doświadczeń oraz zdobycia cennych kontaktów. Na LSMO zaproszono też specjalnych gości – specjalistów w różnych dziedzinach, którzy wygłosili interesujące wykłady połączone z zajęciami praktycznymi. Wśród nich znaleźli się Jacek Kurzawa, entomolog, który zaprezentował możliwości programu Helicon Focus w składaniu przestrzennych zdjęć. Piotr Krzemiński, geolog, opowiadał z pasją o wykorzystaniu mikroskopów w pracach paleontologicznych i geologicznych. Szczególnie interesującym był wykład Joanny Oracz, doktorantki UW i Instytutu Maxa Plancka – o Superrozdzielczej Mikroskopii Optycznej.



Z możliwości wygłoszenia referatu i podzielenia się swoją wiedzą oraz doświadczeniem skorzystali również sami uczestnicy. Mogliśmy w ten sposób poznać zjawisko fluorescencji, dowiedzieć się jak przebiega rozwój grzybów, w jaki sposób domowym sposobem stworzyć mikroskop swoich marzeń. Pracownicy Centrum Nauki Kopernik pokazali świecące w ciemności glony oraz skonstruowali mikroskop z lasera i kropli wody. W trakcie LSMO ogłoszono konkurs na najlepszą pracę w trzech kategoriach: zdjęcie mikroskopowe, zdjęcie z wykorzystaniem programu Helicon Focus oraz film mikroskopowy.

Obrady jury były wyjątkowo burzliwe, ale jednocześnie bardzo inspirujące. Ponieważ przeprowadzono je bardzo późną porą, konieczne było wsparcie się hektolitrami kawy. Ostatecznie podjęto decyzję i wyłoniono zwycięzców w poszczególnych kategoriach. Wybrano też prace zasługujące na szczególne wyróżnienie.

W kategorii „Najlepsze zdjęcie mikroskopowe”: Paulina Dumnicka „Bez tytułu” (Collegium Medicum UJ) – praca zachwyciła jurorów swoją niezwykłą kompozycją. W mrocznej przestrzeni, niczym promyk nadziei, błyszczy wszystkimi kolorami tęczy, mała iskierka. Zdjęcie wykonano z wykorzystaniem techniki polaryzacji.



W kategorii „Najlepsza praca z wykorzystaniem programu Helicon Focus”: Natalia Recław i Agata Żwir-Ferenc „Żuczek w kwiatach” (Centrum Hewelianum) – praca jest przykładem ciekawej kompozycji z białymi kwiatami stanowiącymi naturalną ramę uwiecznionego modela. Możemy dostrzec najdrobniejsze szczegóły budowy na ciele maleńkiego, mierzącego 2mm mrzyka (Anthrenus).



W kategorii „Najlepszy film”: Barbara i Marek Orkisz „Narodziny Dafni” (nauczyciele Zespołu Szkół Muzycznych z Częstochowy) – był to bezapelacyjny zwycięzca i jury podjęło decyzję jednogłośnie. Autorzy wykazali się nie tylko zmysłem obserwacji, ale również umiejętnościami reżyserskimi oraz montażu materiału filmowego.



Wśród prac wyróżnionych znalazły się wszystkie, które zdaniem jury w najlepszy lub najciekawszy sposób pokazują bogactwo form, kształtów i kolorów mikroświata.

Barbara Zaich „Trąbik” (nauczycielka liceum, Miechów) – piękny przykład obserwacji pierwotniaków w jasnym polu. Nawet w kropli wody można podziwiać swoiste żyjące skrytym życiem „ogrody”.



Barbara Zaich „Okrzemki” (nauczycielka liceum, Miechów) – praca szczególnie przypadła do gustu członkom jury związanym z astronomią. Kosmiczna, mgławicowa galaktyka okrzemek jest połączeniem intensywnych kolorów i interesującej kompozycji.



Stanisław Łoboziak, Elżbieta Turek , Justyna Tymińska (Centrum Nauki Kopernik) "G" - przykład sztuki wykorzystującej kształty geometryczne i kontrastowe, monochromatyczne kolory. Nawet pozornie nudne glony nitkowate mogą stać się ciekawym obiektem obserwacji.



Dariusz Laskowski „Daphnia” (UMK, Toruń) – praca wykorzystująca technikę składania kilku obrazów w stos, w celu uzyskania dużej głębi ostrości. Można na niej zobaczyć najdrobniejsze szczegóły budowy anatomicznej skorupiaka.



Dariusz Laskowski „Neuron” (UMK, Toruń) – ciekawa praca, wykorzystująca ubogą paletę kolorów ukazując jednocześnie prawdziwą sieć zależności między komórkami nerwowymi.



Joanna Adamczewska „Bez tytułu” (Wigierski Park Narodowy) – prosta, minimalistyczna, niemal sterylna praca. Doskonale eksponuje kształty i linie spotykane w naturze.



Maciej Romański „Bez tytułu 2” (Wigierski Park Narodowy) – impresjonistyczna wizja rodem z obrazów Turnera. Płonący ogień, zachodzące słońce, interpretacji obrazu spod mikroskopu polaryzacyjnego może być wiele.



Maciej Romański „Bez tytułu 3” (Wigierski Park Narodowy) – feeria kolorów i kształtów może zauroczyć każdego, nawet laika nieobeznanego z mikroskopem. Jak widać na powyższej pracy, natura potrafi zadziwiać swoimi formami (przekrój meteorytu w świetle spolaryzowanym).



Maciej Romański „Bez tytułu 1” (Wigierski Park Narodowy) – pierwsze skojarzenie wiązało się z obrazami Józefa Wilkonia. Dwie postaci prowadzą dysputę przez dzielący je płot. Aż dziw bierze, że to zdjęcie spod mikroskopu, a nie dzieło malarza-abstrakcjonisty.



Mariusz Wrona „Przekrój poprzeczny lipy” (Lasy Miejskie - Warszawa) – przykład składania obrazów w mikropanoramę. Z jednej strony uwidocznienie struktury roślinnej, z drugiej feeria kolorów i geometrycznych kształtów.



Mariusz Wrona „Grzybnia - panorama” (Lasy Miejskie - Warszawa) – członkowie jury dopatrzyli się tu postaci, wypatrującej gwiazd na nocnym niebie. Inni zobaczyli nawiązanie do „Krzyku” Edvarda Muncha.



Mariusz Wrona „Okrzemki” (Lasy Miejskie - Warszawa) – minimalistyczna praca pokazująca w interesujący sposób możliwości techniki ciemnego pola. Sunące w mrocznej przestrzeni, rozświetlone „statki kosmiczne” są w rzeczywistości morskimi mikroorganizmami.



Natalia Recław i Agata Żwir-Ferenc „LSMO2015” (Centrum Hewelianum) – jury doceniło nie tylko kunszt i ilość pracy włożonej w wykonanie tego kolażu. Spodobał się przede wszystkim pomysł na wykorzystanie drobnych obiektów z naszego otoczenia w celu stworzenia logo Letniej Szkoły Mikroskopii Optycznej.



Barbara Orkisz „Próba cała” (nauczycielka Zespołu Szkół Muzycznych z Częstochowy) – zielone, symetryczne łuki stanowią piękną i interesującą kompozycję.



Paulina Dumnicka „Bez tytułu 2” (Collegium Medicum UJ) – kto by pomyślał, że tak paskudne zwierzątko jakim jest wesz, może stać się bohaterem sympatycznej pracy? Doskonały przykład wykorzystania techniki jasnego pola w mikroskopie biologicznym.



Paulina Dumnicka „Ciemne pole” (Collegium Medicum UJ) – mróz skuwający szybę, za którą opadają spokojnie białe płatki śniegu na tle nocnego nieba. Nic bardziej mylnego. Grzyb, powoli nadżerający szkiełko nakrywkowe, potrafi wzbudzić tak niezwykłe skojarzenia.



Wojciech Gruszka „Pleśń” (AWF Poznań) – gdyby nie oczywisty tytuł, jury musiałoby zastanowić się czy przypadkiem nie ma do czynienia z obrazem satelitarnym pobliskiej plaży. Jak widać grzyby potrafią stworzyć niezwykłe formy odznaczające się ciekawym kształtem i kolorem.



Wojciech Kacprzak „Złodziej okrzemek” (UW) – film z suspensem. Gdy w statycznym, mało urozmaiconym życiu okrzemek pojawi się niespodziewany gość, wszystko może się zmienić!



Zdjęcia, jakie przysłał nam uczestnik Jerzy Rojkowski już po zakończeniu LSMO 2015.

Dziękujemy wszystkim Uczestnikom za aktywny udział i zaangażowanie, a także za uwagi, dzięki którym kolejne edycje będziemy mogli przygotować jeszcze lepiej.

Dla tych, którzy nie mogli uczestniczyć - zamieszczamy szczegółowy PROGRAM, który udało nam się zrealizować.

Młodych badaczy (5-18 lat) wraz z rodzicami zapraszamy do miejscowości Rajgród w dniach 28-30 sierpnia 2015r. do Letniej Szkoły Mikroskopii Optycznej dla Młodych Badaczy, która to impreza odbywa się ramach organizowanego przez Delta Optical ASTROSHOW.

Zgłoszenie na stronie: http://astroshow.deltaoptical.pl/zgloszenie.php